اسنادی جدید از استان فارس و هرمزگان در کتاب «خاندان حاج سیدعلی تاجر بیرمی» توسط کتابخانه ملی ایران منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از بندرعباس، کتاب «خاندان حاج سیدعلی تاجر بیرمی در ایالت فارس» در اسفندماه 1391 توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران روانه بازار کتاب شد.
این کتاب توسط سیداحمد عسکری و وحید کارگر جهرمی نوشته شده و در آن به معرفی بخشی از تاریخ نواحی جنوبی کشور در فارس، هرمزگان و بوشهر در قالب اسناد خاندان حاج سید علی تاجر بیرمی پرداخته شده است.
شایان ذکر است که حاج سید علی تاجر بیرمی از تجار سرشناس و خیراندیشان جنوب کشور در عهد قاجار است که طی چندین نسل پیاپی، حکم وکیل الرعایایی، ناظم التجاری و ریاست انجمن تجارت را بر عهده داشته است.
سیدعلی تاجر در بیشتر اسناد تاریخی به دلیل سفرهای متعدد به مکه، «خیر الحاج حاج سید علی تاجر بیرمی» و فرزندانش «تاجر» و «وکیل الرعایا» خطاب قرار گرفته‌اند.
خاندان حاج سید علی تاجر با توجه به نفوذ و ارتباط با راس قدرت سیاسی ایالت، در آرام کردن بخشی از ناامنی‌ها و آشوب‌های مناطق جنوبی کشور نقش موثری داشته است، به طور نمونه اسنادی در مجموعه حاضر آورده شده که همراهی حاج سیدعلی تاجر و فرزندان وی در سرکوب شورشیان جنوبی و ایجاد ثبات نسبی در بستک و لارستان را نشان می‌دهد.
در یکی از اسناد، نصرالدوله قوام‌الملک، به دلیل ناامنی‌هایی که در گوشه و کنار ایالت رخ می‌داد، به صولت الملک حاکم بستک نامه الزام آوری می‌نویسد و از او می‌خواهد در سرکوب اشرار لارستان در جنوب فارس با سیدفرج‌الله وکیل‌الرعایا، فرزند حاجسیدعلی تاجربیرمی همکاری کند.
در این اثر تازه منتشر شده از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، اطلاعات تاریخی از فعالیتها و همکاری‌های خاندان حاجسیدعلی تاجربیرمی با علمای فعال در انقلاب مشروطه و جنبش تنباکو منتشر شده است.
همین‌طور سندی از ارتباط بسیار نزدیک آنها با آیت‌الله سیدعبدالحسین لاری، رهبر مذهبی انقلاب مشروطیت در فارس آورده شد که سابقه همکاری و حمایت این خاندان از فعالیتها و اقدامات ضد استعماری و استبدادی آیت‌الله لاری را نشان می‌دهد که در بخشی از اسناد، اطلاعاتی از فارس، هرمزگان و بوشهر در دوره قاجاریه موجود است.
دکتر محمدعلی رنجبر، مدیر اسناد و کتابخانه ملی فارس در مقدمه کتاب در باب اهمیت این پژوهش اسنادی نوشته است: از آنجایی که بخش قابل توجهی از این اسناد تاکنون منتشر نشده، اهمیت این اثر دو چندان می‌شود.
این اسناد شامل اسناد مالی و تجاری، نامه‌های حکام و امرا، مکاتبات اداری، حقوق و مالیات، آشوب و ناامنی، شکایات، اسناد شرعی و شخصی و همین‌طور تصاویری از فعالیت‌های یکی از خاندان‌های قدیمی فارس است که طی چندین دوره حکم وکیل‌الرعایایی و ناظم التجاری در ایالت فارس داشته‌اند.
همچنین گستردگی موضوعی اسناد این مجموعه که شامل اسناد مختلف سیاسی، تجاری و اجتماعی است از جمله مزیت‌های این مجموعه اسنادی است.
کتاب «خاندان حاجسیدعلی تاجربیرمی در ایالت فارس» در چهار فصل گردآوردی شده است. فصل اول به بررسی اوضاع سیاسی ایالت فارس در دوره قاجار پرداخته شده است.
فصل دوم کتاب فعالیت‌های سیاسی، تجاری و اجتماعی خاندان حاجسیدعلی تاجربیرمی و به خصوص فعالیت تجاری آنها پرداخته شده و نقش‌آفرینی آنها در حفظ نظم مناطق جنوبی فارس مورد بررسی قرار گرفته است.
علاوه بر این به وضعیت تجارت در دوره قاجار و شرایط اجتماعی و آشوب‌هایی که تجار و اهالی جنوب ایران با آن درگیر بودند، پرداخته شده است.
فصل سوم کتاب رونوشت اسناد احکام حکومتی، حقوق و مالیات، توصیه نامه‌ها و سفارشات، آشوب و ناامنی، قراردادهای تجاری، نامه های شخصی و اسناد اجتماعی خاندان حاجسیدعلی تاجربیرمی را شامل می‌شود.
فصل چهارم که قسمت نهایی کتاب به شمار می‌آید، حاوی تعدادی از تصاویر اسناد و عکس‌هایی از فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خاندان حاجسیدعلی تاجر‌است.
انتهای پیام/
