حافظ پژوه ایرانی گفت: در اشعار حافظ بیش از ۲۵۰ بار کلمه عشق به کار رفته که در مقایسه با کلمه عقل بیشتر است، دستاوردهای بزرگ شعر حافظ عشق، رندی و دوستی است.
به گزارش رودان نیوز، بهاءالدین خرمشاهی، حافظ پژوه و نویسنده ایرانی در دومین روز همایش حافظ و دوستی عنوان کرد: از روزی که تعیین شد مضمون این همایش دوستی باشد سراسر دیوان حافظ را که تورق کردهام جز دوستی چیزی ندیدم، هر جای این دیوان دوست، یار، جان جانان، رفیق، همدم و دلبر و دلدار است.
وی با اشاره به اینکه، در مطالعاتم از سالهای پیش عشق را به طور مفصل بررسی کرده و دوستی را به عنوان یکی از نکات کلیدی در نظر داشتم توضیح داد: یافتههایمان بسیار ساده است کسانی که حافظ را میخوانند میدانند که سه نوع عشق در اشعار حافظ وجود دارد که ندرتاً هم با هم متفاوتند.
وی در ادامه افزود: نخست عشق الهی که شاید بیش از 100 بیت بر اشعار حافظ وجود دارد. دوم عشق انسانی و سوم عشق ادبی. همینطور سه نوع دوستی به معنای دوستی خدا، معشوق و همدم در دیوان حافظ مشهود است.
خرمشاهی با تأکید بر اینکه، دستاوردهای بسیار بزرگ حافظ عشق، رندی و دوستی است یادآور شد: اینها مثل یک بافت پیوندی هستند که غزلهای حافظ با آنها ایجاد میشود. حافظ یک هنرمند بزرگ است که در یک بیتش مفاهیم بسیاری را بیان میکند.
وی با خواندن چند بیت از شعر حافظ که کلمه عشق در آن به کار رفته است گفت: ابیاتی مثل «هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق»، «یک قصه بیش نیست غم عشق و این غزل»، «از صدای سخن عشق ندیدم خوشتر» و … سه گونه عشق و سه گونه دوستی را بیان میکند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از شاهکارهای عشق و حافظ این بیت است؛ آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است/ با دوستان مروت با دشمنان مدارا.
این بیت از حافظ عشق و دوستی او را بیشتر از هر شعری تأیید میکند بنابراین تأکید میکنم که با دوستانتان مروت و مدارا کنید.
وی در پایان گفت: شعر بسیاری یادداشت کرده بودم که از حافظ بخوانم ولی جلسه ما حافظ خوانی نیست، حافظ دانی است.
فارس